ભારતીય લોકો તહેવાર પ્રિય લોકો છે. જે ઉતરાયણ, જન્માષ્ટમી,  હોળી-ઘુળેટી કે નવરાત્રી બઘા તહેવાર ખૂબ જ આનંદથી ઉજવે છે. તો ચાલો આજે આ૫ણે સૌ કોઈ નો પ્રિય તહેવાર એવાં  દિવાળી નિબંધ (Diwali essay in Gujarati) લેખન કરીએ. 

બાળકોને દિવાળી નિબંધ લખવાનું કહેવામાં આવે તેથી અમે લાવ્યા છીએ બાળકો માટે અલગ અલગ દિવાળી વિષેના નિબંધ. 

દિવાળી હિન્દુઓનો મુખ્ય તહેવાર છે. આ તહેવાર ભારત સહિત ગુજરાતમાં ઉજવાઈ છે. દિવાળીની સમગ્ર દેશમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવણી કરવામાં આવે છે.  તે એવો સમય છે જ્યારે બાળકોને શાળામાંથી થોડા દિવસોની રજા મળે છે.

દિવાળી વિષે 10 વાક્યો|દિવાળી વિષે નિબંધ [Nibandh on Diwali|Diwali in Gujarati]

1.દિવાળીએ ભારતનો મુખ્ય તહેવાર છે જે ભારતમાં વ્યાપકપણે ઉજવવામાં આવે છે. જે તેના આનંદ અને વૈભવ માટે જાણીતો છે.

2. આ તહેવાર વિશ્વભરમાં વસતા હિન્દુઓ દ્વારા ઉજવવામાં આવે છે અને દિવાળીને રોશનીનો તહેવાર કહેવામાં આવે છે.

3. આ તહેવારે પહેલા અમે અમારા ઘરને સારી રીતે સાફ કરીએ છીએ,  અમે દીવાઓ પ્રગટાવીએ છીએ અને પ્રાર્થના કરીએ છીએ.

4. અમે અમારા ઘરને રંગબેરંગી રંગોળીઓ, આસોપાલવના તોરણો અને ઘણી બધી લાઈટો સજાવીએ છીએ.

5. અમે આ દિવસે સ્વાદિષ્ટ મીઠાઈઓ અને અન્ય વાનગીઓ બનાવીએ છીએ.

6. મારા માતા-પિતા હંમેશા મને તહેવાર માટે પહેરવા નવા કપડાં લાવી આપે છે.

7. આ તહેવારોના દિવસોમાં દરેક ખુશ રહે તેના માટે અમે દિવાળી પર ગરીબોમાં મીઠાઈઓ અને અન્ય ભેટોનું વિતરણ કરીએ છીએ.

 8. પ્રકાશનો તહેવાર પણ કહેવાય છે, દિવાળી અંધકાર પર પ્રકાશની જીત દર્શાવે છે તેથી તેલના દીવા પ્રગટાવવા એ પરંપરાગત પ્રથા છે જે સંપત્તિની દેવી લક્ષ્મીનું સન્માન કરે છે.

 9. પરિવારો તેમના ઘરોની સફાઈ કરીને અને તેમને રોશની અને રંગબેરંગી રંગોળીઓથી સજાવીને દિવાળીની તૈયારી કરે છે.

10. દિવાળી પર સમૃદ્ધિ અને સફળતા માટે આશીર્વાદ મેળવવા માટે લોકો પ્રાર્થના કરે છે, જેને ‘લક્ષ્મી પૂજા’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

મારો  પ્રિય તહેવાર દિવાળી નિબંધ | દિવાળી વિષે નિબંધ  Diwali in Gujarati | Essay on Diwali in Gujarati

દિવાળી એ ભારતમાં ઉજવાતા સૌથી મોટા તહેવારોમાંનો એક છે.  વિદેશમાં રહેતા ભારતીયો પણ સમગ્ર વિશ્વમાં તેને ઉત્સાહથી ઉજવે છે.  આ તહેવાર પર લોકો તેમના મિત્રો અને સંબંધીઓ સાથે ઉજવણીમાં સામેલ થવા માટે આવે છે.  દિવાળીને રોશનીનો તહેવાર કહેવામાં આવે છે.  આ દિવસે આપણે આપણા ઘરની ચારે બાજુ દીવાઓ પ્રગટાવીએ છીએ.  મને અને મારી બહેનને રંગબેરંગી રંગોળી બનાવવી ગમે છે અને મારા માતા-પિતા તાજા ફૂલની માળાથી ઘર સજાવે છે.  મારા કેટલાક મિત્રો ફટાકડાનો આનંદ માણે છે, પણ હું તેને ફોડતો નથી.  મને સ્વચ્છ અને સાદી દિવાળી ઉજવવી ગમે છે.  તહેવારની તૈયારી માટે અમે અમારા 

મારો પરિવાર હંમેશા અમારા ઘરની સંપૂર્ણ સફાઈ કરીને દિવાળીની તૈયારી શરૂ કરે છે. 

ઘરમાં સમૃદ્ધિ અને સકારાત્મકતા લાવવા માટે અમે દરેક ખૂણા અને ખૂણાને સાફ કરીએ છીએ. તહેવારના દિવસે આપણે ઘરની આસપાસ દીવા અને મીણબત્તીઓ પ્રગટાવીએ છીએ.  મને દર વર્ષે રંગબેરંગી રંગોળી ડિઝાઇન કરવી ગમે છે.  મારા માતા-પિતા ઘરને સજાવવા માટે સુંદર અવનવા ફૂલોના હાર પણ લાવે છે.  આપણે બધા દિવાળીના દિવસે નવા વસ્ત્રો પહેરીએ છીએ અને ઘરે તૈયાર કરવામાં આવતી વિસ્તૃત તહેવારમાં સામેલ થઈએ છીએ.  અમે સ્વાદિષ્ટ મીઠાઈઓ અને અન્ય સ્વાદિષ્ટ ખાવાનો આનંદ માણીએ છીએ.  મારા પિતા દર વર્ષે આ ખાસ દિવસે મીઠાઈ લાવે છે તે મને ખુબજ પ્રિય છે. પડોશના દરેક ઘર લાઇટ, ફાનસ અને ઘણા બધા દીવાઓથી સુંદર લાગે છે.  પડોશના કેટલાક બાળકો પણ ફટાકડાનો આનંદ માણે છે.

અંધકાર સામે અંજવાળાનો તહેવાર!!

દીવો પ્રગટાવવો એ આ હિન્દુ તહેવારની મુખ્ય વિધિઓમાંની એક છે.  લોકો દર વર્ષે સુંદર માટીના દીવા ખરીદે છે અને દિવાળીની ઉજવણીના ભાગરૂપે તેમના આખા ઘરને રોશની થી પ્રજ્વલિત કરે છે.  એવું કહેવાય છે કે ભગવાન રામ, લક્ષ્મણ અને સીતાનું સ્વાગત કરવા માટે આખું અયોધ્યા નગર દીવાઓથી રોશન કરવામાં આવ્યું હતું.  લોકો આજે પણ આ વિધિનું પાલન કરે છે.  દેવતાઓને પ્રસન્ન કરવાનો આ ઉપાય છે.

આ દિવસે ઘરો, બજારો, ઓફિસો, મંદિરો અને અન્ય તમામ સ્થળો રોશનીથી ઝળહળી ઉઠે છે.  સુંદરતામાં વધારો કરવા મીણબત્તીઓ અને દીવાઓ પણ પ્રગટાવવામાં આવે છે. રંગોળી બનાવવામાં આવે છે, અને આ સુંદર કલા સર્જનોની વચ્ચે તેમના દેખાવને વધારવા માટે લાઈટ મૂકવામાં આવે છે.

ભેટ અને સોગાદની ઉજાણી!!

ભેટની આપ-લે એ દિવાળીના તહેવારની મુખ્ય વિધિઓમાંની એક છે.  લોકો તેમના સાથીદારો, પડોશીઓ, સંબંધીઓ અને મિત્રોની મુલાકાત લે છે અને તેમના બંધનને મજબૂત કરવા માટે તેમને ભેટો આપે છે.  હિન્દુ સંસ્કૃતિ આપણને એકબીજા સાથે રહેવાનું શીખવે છે.  

 જ્યારે પહેલાના સમયમાં મીઠાઈઓ અને વાનગીની આપલે સામાન્ય હતી, ત્યારે આ દિવસોમાં લોકો અનોખી અને નવીન ભેટની વસ્તુઓ શોધે છે.  આજકાલ બજારમાં અસંખ્ય પ્રકારની દિવાળી ભેટ ઉપલબ્ધ છે. લોકો તેમના કર્મચારીઓ અને ઘરની મદદ માટે ભેટો પણ ખરીદે છે.

દિવાળી અને ભગવાન શ્રી રામ ની કથા

દિવાળીને દીપાવલી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, જેનો અર્થ થાય છે દીવાઓની પંક્તિ.  આ તહેવાર સમગ્ર ભારતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે.  ભગવાન રામના તેમના રાજ્ય, અયોધ્યામાં પાછા ફર્યાની યાદમાં દર વર્ષે ઉજવવામાં આવે છે.  આ તહેવારની ઉજવણી માટે ધાર્મિક વિધિઓ કરવામાં આવે છે.

રાવણને હરાવીને ભગવાન રામ 14 વર્ષના વનવાસ પછી અયોધ્યા પાછા ફર્યા તે દિવસને ચિહ્નિત કરવા દિવાળી ઉજવવામાં આવે છે.  અયોધ્યાના લોકો ખૂબ જ ખુશ હતા અને તેમના ઘરે પાછા આવકારવા માટે આખા શહેરમાં દીવાઓ પ્રગટાવવામાં આવ્યા હતા.  ત્યારથી દિવાળી એ જ ભાવના સાથે ઉજવવામાં આવે છે.  તે દુષ્ટતા પર સારા અને અંધકાર પર પ્રકાશની જીત દર્શાવે છે.  અમાવાસ્યાની રાત્રે દિવાળી મનાવવામાં આવે છે.  તે દશેરાના તહેવારના 20 દિવસ પછી ઉજવવામાં આવે છે, જે દિવસે ભગવાન રામે રાવણને હરાવ્યો હતો. તે અસ્ત્ય પર સત્યની જીત, નિરાશા પર પ્રવર્તતી આશા અને અંધકાર પર પ્રકાશની જીતનું પ્રતીક છે. હિન્દુઓ તેમના નિવાસોને શણગારે છે.

દિવાળી અને ચંદ્રના દિવસો

દિવાળીની ઉજવણીનો સૌથી મહત્વનો ભાગ નવા ચંદ્રના દિવસે થાય છે જ્યારે રાત્રિનું આકાશ તેના સૌથી અંધારામાં હોય છે. તહેવારોની નોંધપાત્ર ટકાવારી પ્રકાશના ઉપયોગની આસપાસ ફરે છે તે ધ્યાનમાં લેતા. મીણબત્તીઓ, માટીના દીવા, તેમજ તેલના ફાનસ માત્ર ઘરો અને શેરીઓમાં જ નહીં પરંતુ પૂજાના સ્થળોએ પણ પ્રગટાવવામાં આવે છે અને જ્યારે વહાણ નદીઓ અને તળાવોમાંથી પસાર થાય છે. કેટલાક લોકો માને છે કે દિવાળીની સાંજે ફટાકડા ફોડવાથી ખરાબ આત્માઓ દૂર થઈ જશે તેથી આ પ્રથા વારંવાર કરવામાં આવે છે. .

ચંદ્રના તબક્કાઓ અનુસાર, પ્રકાશનો તહેવાર, દિવાળી તરીકે ઓળખાય છે, તે વર્ષમાં એકવાર ઓક્ટોબર અથવા નવેમ્બરમાં યોજાય છે. જે હિંદુ કેલેન્ડરમાં સૌથી પવિત્ર મહિનો છે.

દિવાળી અને તેની સાથે જોડાયેલા તહેવારોની ઉજવણી

દિવાળી સાથે સંકળાયેલા તહેવારો પાંચ દિવસ સુધી ચાલે છે, અને તે દરેક દિવસ તેની પોતાની રીતે મહત્વપૂર્ણ છે.

પ્રથમ દિવસ – ધનતેરસ

દિવાળીનો તહેવાર પ્રથમ દિવસે શરૂ થાય છે, જેને ‘ધનતેરસ’ અથવા ધનની પૂજા તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે, દેવી લક્ષ્મીની પૂજા થાય છે, અને દિવસ સાથે સંકળાયેલી પરંપરાઓમાંની એક કિંમતી વસ્તુની ખરીદી કરે છે.

બીજો દિવસ – કાળી ચૌદશ

બીજા દિવસને કાળીચૌદસ એટલે કે નરક ચતુર્દર્શી અથવા રૂપચૌદશ કહે છે.  આ દિવસે નરકાસુરનો વધ કરીને ભગવાન શ્રીકૃષ્ણએ 16100 કન્યાઓને કેદમાંથી મુક્ત કરીને તેમને સન્માન આપ્યુ હતુ. આ જ ઉપલક્ષ્યમાં આ દિવસે અસંખ્ય દિવાઓ પ્રગટાવવામાં આવે છે

ત્રીજો દિવસ – દિવાળી

દિવાળીનો સૌથી મહત્વપૂર્ણ ભાગ ત્રીજો દિવસે થાય છે બીજો દિવસ એટલે જ દિવાળી નો દિવસ. આ દિવસે લક્ષ્મી પૂજન કરવામાં આવે છે. એવું વ્યાપકપણે માનવામાં આવે છે કે દેવી લક્ષ્મી સંપત્તિ અને સમૃદ્ધિના આશીર્વાદ આપવા માટે તેમના ઘરોમાં વ્યક્તિઓની મુલાકાત લે છે. ત્યાં તેલના દીવા, મીણબત્તીઓ તેમજ ઈલેક્ટ્રીક લાઈટો છે જે આખા ઘરમાં વિવિધ રીતે ફેલાયેલી છે. પરિવારો ભેટોની આપલે કરીને અને ફટાકડા ફોડીને ઉજવણી કરવા સાથે જોડાય છે.

દિવાળીના તહેવારના દિવસે સાંજે ઘરે પૂજા કરીએ છીએ.  અમે દેવી લક્ષ્મીની પ્રાર્થના કરીએ છીએ અને અમારા વડીલો પાસેથી આશીર્વાદ માંગીએ છીએ.  લક્ષ્મી પૂજા દરમિયાન, હું દેવીને પ્રાર્થના કરું છું કે દરેક ઘરમાં ધન અને સમૃદ્ધિ આવે. 

દર વર્ષે દિવાળીના દિવસે મારા માતા-પિતા ગરીબોમાં દિવા, તેલ અને કપડાં વહેંચે છે.  અમે તેમને મીઠાઈ અને અન્ય ભેટ પણ આપીએ છીએ.  મારી માતા કહે છે કે જેમ દીવો એક જગ્યાને પ્રકાશિત કરે છે, તેમ આપણે પણ કોઈના જીવનમાં પ્રકાશ પાડવો જોઈએ.  મને વધુને વધુ લોકોમાં આનંદ અને પ્રકાશ ફેલાવવાનું ગમે છે.

દિવાળી સારા કાર્યોને પ્રોત્સાહિત કરે છે, લોકોને તેમના સારા નસીબને જરૂરિયાતમંદ લોકો સાથે વહેંચવાની યાદ અપાવે છે.

એકંદરે, દિવાળી એ આનંદનો સમય છે, જેને પ્રિયજનો સાથે ઉજવવામાં આવે છે, અને આનંદ, મિજબાની અને આશાભરી શરૂઆત સાથે ઉજવવામાં આવે છે.

ચોથો દિવસ – બેસતુ વર્ષ

કારતક સુદ એકમના દિવસે વિક્રમ સંવતનું નવું વર્ષ શરૂ થાય છે. ચોથો દિવસે બેસતુ વર્ષ, અને નવા વર્ષ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. લોકો વહેલા ઉઠે છે અને સ્નાન કરે છે. તેઓ નવા કપડાં પહેરે છે, દેવી-દેવતાની પૂજા કરે છે અને દીવાઓ પ્રગટાવીને તેમજ ફટાકડા ફોડીને ઉજવણી કરે છે.
ઘણી વાર દિવાળી અને બેસતા વર્ષ  વચ્ચે ઍક પડતર દિવસ હોય છે જેને  પડવો અથવા તો જેને ગોવર્ધન પૂજા તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ચોથા દિવસે થાય છે. આ દિવસ તે ક્ષણને યાદ કરે છે જ્યારે ભગવાન કૃષ્ણએ વિશાળ ગોવર્ધન પર્વતને દૂર કરીને ઇન્દ્ર પર વિજય મેળવ્યો હતો. ગોવર્ધન દેવની પૂજામાં પર્વત નિર્માણનો સમાવેશ થાય છે, જે ઘણીવાર ગાયના છાણથી પણ બનેલો હોય છે.

પાંચમો દિવસ – ભાઈ બીજ

ભાઈ બીજનો તહેવાર પાંચમા અને અંતિમ દિવસે આવે છે. આ દિવસે, બહેનો તેમના ભાઈઓ માટે ‘તિલક’ વિધિ કરશે, ત્યારબાદ તેઓ તેમની સાથે સમૃદ્ધ ભોજન કરશે. ભાઈઓ તેમની બહેનોને ભેટો આપે છે કારણ કે બહેનો તેમના ભાઈઓના સ્વાસ્થ્ય અને જીવનભર સુખ માટે પ્રાર્થના કરે છે.

પર્યાવરણ પર દિવાળીની ઉજવણીની અસર

આ ઉજવણીને વિશ્વના કેટલાક ભાગોમાં પ્રકાશના તહેવાર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે.આ દિવસનો મુખ્ય હેતુ અસત્ય પર સત્યની જીત છે. ફટાકડાની રોશનીએ દિવાળીની ઉજવણીનું એક મહત્વપૂર્ણ પાસું છે. જો કે, આ આસપાસના પર્યાવરણ ઉપર વિનાશક અસર કરે છે. ધ્વનિ પ્રદૂષણ અને વાયુ પ્રદૂષણ બંનેમાં ફટાકડાનો મોટો ફાળો છે. તેથી, આજની દુનિયામાં ઘણા લોકો અને સંસ્થાઓ ફટાકડા ફોડવાની સંખ્યા ઘટાડવાનો પ્રયાસ કરે છે. જેમાં ધ્વનિ પ્રદુષણ અને વાતાવરણ માટે તેઓ દીવાઓ અને મીણબત્તીઓનો ઉપયોગ કરે છે અને તેઓ તેમના ઘરોને લાઇટ્સથી પણ શણગારે છે.

ફટાકડા ફોડવાના પરિણામે અવાજ અને પ્રદૂષકો ઉત્પન્ન થાય છે. તે ખૂબ જ જોખમ ઊભું કરે છે કારણ કે તે ગંભીર રીતે દાઝાવવાની ક્ષમતા ધરાવે છે. ફટાકડા ફોડવાની ક્રિયા આંખની દૃષ્ટિની ક્ષતિનું કારણ બને છે, આંખની બળતરામાં વધારો કરે છે, અને હવાની ગુણવત્તાને નીચે લાવે છે, આ બધું જ અકસ્માતોમાં ફાળો આપે છે. દિવાળી એ રીતે ઉજવવી જોઈએ જે કુદરત અને વિશ્વ માટે સલામત હોય.

સંક્ષિપ્તમાં દિવાળી નિબંધ (200 શબ્દો) | દિવાળી નિબંધ |  Diwali in Gujarati 

દિવાળી એ હિન્દુઓના મુખ્ય તહેવારોમાંનો એક છે.  દિવાળી એ દર વર્ષે ગુજરાતી મહિના મુજબ આસો મહિના ના અમાસ ના દિવસે ઉજવામાં આવે છે. આસો માસ શરૂ થતાં લોકો દિવાળીની તૈયારી કરવા લાગે છે.

ધનતેરસ, કાળીચૌદસ, દિવાળી, બેસતું વર્ષ અને ભાઈબીજ

ધનતેરસના દિવસે લક્ષ્મીપૂજન કરવામાં આવે છે. કાળીચૌદસના દિવસે શ્રીકૃષ્ણે નરકાસુર નામના રાક્ષસનો વધ કર્યો હતો. તેની ખુશાલીમાં લોકો દીપમાળા પ્રગટાવે છે. કાળીચૌદસના દિવસે કાળીમાતાનું પૂજન કરવામાં આવે છે. દિવાળીનો દિવસ વર્ષનો છેલ્લો દિવસ છે. વેપારીઓ ચોપડાપૂજન અને લક્ષ્મીપૂજન કરે છે. 

કારતક સુદ એકમના દિવસે વિક્રમ સંવતનું નવું વર્ષ શરૂ થાય છે. લોકો દેવમંદિરે દર્શન કરવા જાય છે, મિત્રો અને સગાંવહાલાંને નવા વર્ષની શુભેચ્છાઓ પાઠવે છે. લોકો મિત્રો અને સગાંવહાલાંને નૂતન વર્ષાભિનંદન કાર્ડ મોકલે છે. ભાઈબીજને દિવસે ભાઈ બહેનને ઘેર જાય છે. બહેન ભાઈને ભાવતાં ભોજન જમાડે છે અને ભાઈ બહેનને યથાશક્તિ ભેટ આપે છે.

લોકો તેમના ઘર અને દુકાનો સાફ કરીને તૈયારીઓ શરૂ કરે છે.  દિવાળી પહેલા, ઘરો, દુકાનો અને ઓફિસોના દરેક ખૂણા અને ખૂણા સાફ કરવામાં આવે છે.  ત્યારબાદ તેને લાઇટ, લેમ્પ, ફૂલો અને અન્ય સુશોભન વસ્તુઓથી શણગારવામાં આવે છે.

લોકો આ તહેવારમાં નવા કપડાં, ઘરની સજાવટની વસ્તુઓ અને તેમના પ્રિયજનો માટે ભેટોની ખરીદી કરે છે.  આ સમયે બજારો વિવિધ ભેટ વસ્તુઓ અને મીઠાઈઓથી ભરાઈ જાય છે.  વેપારીઓ માટે સમય સારો છે.  આપણા નજીકના અને પ્રિયજનો સાથે સંબંધ બાંધવાનો પણ આ સારો સમય છે.  લોકો આ સમયની આસપાસ એકબીજાની મુલાકાત લે છે અને ઉજવણીના ભાગરૂપે ભેટોની આપ-લે કરે છે.

દિવાળીના દિવસે, લોકો તેમના ઘરને દીવાઓ, મીણબત્તીઓ અને લાઇટથી પ્રકાશિત કરે છે.  તેઓ રંગોળી પણ બનાવે છે અને તેમના ઘરને ફૂલોથી શણગારે છે.  દિવાળીના અવસરે દરેક હિન્દુ ઘરોમાં દેવી લક્ષ્મી અને ગણેશની પૂજા કરવાની વિધિનું પાલન કરવામાં આવે છે.  એવું કહેવાય છે કે આનાથી સમૃદ્ધિ અને સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત થાય છે.

દિવાળીએ પ્રકાશના તહેવાર તરીકે પણ ઓળખાય છે, દિવાળી એ દેવતાઓની પૂજા, ફટાકડ ફોડવા, મીઠાઈઓ ખાવા અને પ્રિયજનો સાથે આનંદ માણવા વિશે છે.  તે હિંદુ કેલેન્ડરમાં સૌથી શુભ દિવસોમાંનો એક માનવામાં આવે છે.

હું આશા રાખું છું કે તમને અમારો દિવાળી નિબંધ  (essay on Diwali in Gujarati) નો લેખ ખૂબ જ ગમ્યો હશે. અમે આવા વિવિઘ વિષયો ૫ર જાણવા જેવુ, ગુજરાતી નિબંધ  Gajab Gujarati વેબસાઇટ પર પ્રકાશિત કરતાં રહીશું.